Wydropiesoid

Wycieki z prasy

Pewnie już wszyscy wiecie, że podręczniki do Metamorphosis Alpha trafiły do drukarni? Drukarz siedzi i ustawia bloki czcionek, wkręca papier do prasy... Z resztą nie wiem, jak to się teraz robi. Muszę się pochwalić, że podejrzałem już polską wersję elektroniczną i czytałem fragmenty podręcznika. Mając porównanie z pdf-em sprzedawanym przez WardCo., a więc jedyną znaną mi do tej pory wersją, powiem jedno: jest dobrze.

Skład wygląda podobnie do oryginału, ale z jakichś powodów sprawia o wiele schludniejsze i czytelniejsze wrażenie. Pewnie już to widzieliście na k6trolli.pl - dwie kolumny czarnego tekstu na białym tle. Ilustracje są ładnie wyczyszczone i zaopatrzone w polskie podpisy. Spis treści w wersji elektronicznej wzbogacono o hiperlinki. Tłumaczenie poprawne, pisane prostym językiem, z szacunkiem dla oryginału i zasad języka polskiego - a przy tym - pełne naprawdę znakomitych pomysłów. W przeciwieństwie do dość trudnego dla mnie tekstu Warda, tutaj czyta mi się płynnie i z przyjemnością. Okładkę zapewne widzieliście - Drozdal z Tsarem zrobili świetną robotę z polską wersją. Zobaczymy jeszcze, jak to będzie wyglądało na papierze, ja już nie mogę się doczekać.

Z czym to się je

Podręcznik dzieli się na dwie części - poświęcone środowisku gry i zasadom rozgrywki. Obie są w pewnym sensie niedorobione. Część pierwsza opowiada dość szczegółowo o świecie Warden i mocno działa na wyobraźnię, ale np. poszczególne poziomy opisane są z perspektywy przed katastrofą. Ich obecny stan będziemy musieli wymyślić sobie sami. Część mechaniczna jest opisana prosto i najważniejsze elementy rozgrywki są w niej uwzględnione - cała reszta zaś... Stawiam browara temu, kto wskaże mi w tym podręczniku, jak powinniśmy rozstrzygnąć, czy postaci udało się dokonać oklepanego we wszelkiej maści systemach rozgięcia krat. ...Eee, zaraz, a jak tu się w ogóle testuje współczynniki - pomijając kilka typowych akcji omówionych w tekście i opatrzonych w tabelki?

Do grania w Metamorphosis Alpha można podejść na różne sposoby. Można sięgnąć do gry, na której ten system bazuje (OD&D) i dokształcić się w temacie, jak kiedyś grano w erpegi. Można wspomóc się nowymi systemami (Mutant Future?), lepić, składać, konwertować itd. Wreszcie, można pójść na żywioł i ewentualne problemy rozstrzygać wtedy, jeśli się rzeczywiście pojawią. Jakbyśmy się za to nie wzięli, musimy mieć świadomość, że nie jest to jeden z tych systemów, które będą myśleć za nas i podadzą nam na tacy gotowe rozwiązania wszelkich możliwych kwestii spornych. Mnie to całe "niedorobienie" MA ogromnie rajcuje, działa na wyobraźnię i już nie mogę się doczekać startu kampanii. Tym niemniej, zdaję sobie sprawę, że to, co dla mnie jest zaletą, kogoś innego może wkurzać. Dlatego głupio by było, żebym o tym nie wspomniał.

Jak w toto grać?

Nie będę nikomu doradzał, co należy zrobić, aby skutecznie bawić się Metamorphosis Alpha. Skoro dotarliście aż tutaj, to znaczy, że nie przeraża was perspektywa samodzielnego przemyślenia kilku kwestii, a ja pozwolę sobie zaufać waszemu rozsądkowi i waszej wyobraźni. Gorąco polecam też artykuł Seji'ego, gdzie znajdziecie sporo cennych wskazówek. Sam natomiast mogę co najwyżej nakreślić mój osobisty punkt widzenia. Dla jasności - osobiście nie rekonstruuję Starej Szkoły RPG, bawię się po swojemu i chodzę swoimi ścieżkami.

Najpierw może przedstawię, jakie wyznaczyłem sobie ograniczenia, czy też "przykazania", na sam początek grania. Możecie przejrzeć, chociaż pamiętajcie, że napisałem je dla samego siebie:

1. Przeczytaj podręcznik. (!) Podejdź do lektury z entuzjazmem i z otwartą głową.

2. Zapomnij, że to stara gra. Jak wyciągasz na stół chińczyka, to nie zastanawiasz się, w którym roku został opracowany, prawda?

3. Zapomnij o wszystkich grach fabularnych, które czytałeś do tej pory. Wyobraź sobie, że to jest twój pierwszy erpeg.

4. Nie analizuj kontekstu historycznego, substratów, pierwowzorów, naśladowców, ani źródeł inspiracji twórców. Teraz to jest twoja gra.

5. Nie przetwarzaj i nie dodawaj reguł zanim nie zaczniesz grać. To nie jest kompletny system (jak przystało na dobre RPG), ale twórcom o coś chodziło, redagując go tak a nie inaczej.

6. Nie oglądaj się na boki. Wskazówki, nie zasady, pamiętasz? Nikt ci nie może powiedzieć, że źle grasz, jeśli sam się dobrze bawisz, a twoja ekipa jest zadowolona.

7. Nie szufladkuj. Zapomnij o słowach-wytrychach, takich jak sandbox, megadungeon, stara szkoła, science fiction, postapo czy science-fantasy.

No dobra, to teraz nieco bardziej pozytywnie i konkretnie. Opowiem, jak postrzegam granie w ów system - na co zwróciłbym uwagę i jak się do niego nastawił. Garść przemyśleń rozbiłem na część dla arbitra i część dla graczy. Starałem się spojrzeć na to oczyma osoby nie znającej starych gier fabularnych. Nie sugerujcie się za bardzo - jeśli uważacie, że głupio gadam, walcie śmiało w komentarzach.

Strażnik tajemnic (statku)

Metamorphosis Alpha to nie jest jedna z tych gier, w których przed przystąpieniem do kampanii trzeba mieć rozpisany szkielet fabuły, porównywalny z konspektem książki lub ze scenariuszem filmu. W ten świat można wrzucić niemal wszystko co nas akurat zainspiruje, a przy okazji sam skrzy się tysiącem gotowych pomysłów. O fabułę możemy się w ogóle nie martwić. Z resztą, jak kto lubi. Ale ja uważam, że samo to jakoś wyjdzie, nie ma co sobie zbyt wiele zakładać.
Po drugie, pamiętajmy, że opisy poszczególnych elementów statku to tylko przykłady. U nas to może wyjść zupełnie inaczej - i o to nawet chodzi! Nie ma też co rysować od razu wszystkich poziomów Wardena. Dajmy się tym sami zaskoczyć - o wiele lepiej będzie nam tworzyć kolejne lokacje, jak już załapiemy konwencję, która bawi naszych graczy.

Nie jest to jednak system (!), w którym możemy podejść do sesji bez żadnych przygotowań. Co to, to nie! Szykujemy się - tylko nieco inaczej. Do projektowania miejsca kampanii warto się nastawić, jak do oldschoolowego lochu: a więc po trosze jak do łamigłówki. Nie znaczy to, że musimy od razu dokładnie wiedzieć, gdzie się co znajduje; duża część może być losowana z tabeli. Ale to właśnie takie kluczowe kwestie jak: opaski (różne kolory otwierają różne drzwi), urządzenia, mutanty i broń na nie ustawiają tę grę. Żeby wszystko się jako tako układało trzeba mieć tego świadomość. Za mało, lub za dużo wartościowych "skarbów" zepsuje równowagę kampanii. Należałoby tym jakoś mądrze gospodarować. Z resztą, pisze o tym wprost sam autor podręcznika.

Druga rzecz - sposób budowania fabuły. Możemy podejść do gry jak do typowego sandboxa, gdzie historia będzie powstawała w efekcie działań drużyny. Spoko - gra aż się prosi o takie podejście. Musimy mieć jednak jakąś wizję fabularnego kontekstu, w jakim umieścimy postacie graczy oraz w jakiej sytuacji dopadnie ich przygoda. To są elementy, które będą miały znaczący wpływ na dalszą rozgrywkę i mogą ustawić określony klimat aż do końca kampanii.
Korzystałbym tutaj z typowych erpegowych narzędzi, takich jak: konflikt frakcji, nadciągający kataklizm, megaboss, powrót uśpionego zła, sieć spisków oraz po uszy w gównie. Podręcznik podaje nam kilka rozwiązań na tacy. Np. do najciekawszych istot, z których często tworzy się większe frakcje należą androidy - często podszywające się pod wodzów lub szamanów plemienia - oraz wilkoidy - dzikie, brutalne, wszędobylskie a przy tym stale uczące się. Coś jak obcy w filmie Ridleya Scotta. Tylko że da się z nimi dogadać i nie zostawiają śluzu.

Po trzecie pamiętajmy, że nie jest to system, który pogoni kampanię samym rozwojem postaci. To nie heroic. Tutaj to nie bohaterowie, a świat i jego odkrywanie stoją w centrum zabawy. A zatem, świat ten musi być na tyle ciekawy, żeby utrzymał uwagę i zainteresowanie graczy przez wiele sesji. Musi się dużo dziać i musi być stale jakaś nowa tajemnica do odkrycia.

Badacze tajemnic (statku)

W MA są dwa elementy specyficzne, które mogą zniechęcić część graczy. Po pierwsze łatwo tu zginąć. Po drugie nie ma pedeków (punktów doświadczenia).

Jeśli chodzi o pierwszą sprawę, to oczywiście, gramy ostrożnie, nie chojrakujemy. Po drugie, podchodzimy do gry, jak do łamigłówki. Nie udało się tym razem? Tworzymy nową postać i zmieniamy metodę, kombinujemy. Tutaj nie ma zasady - jedna postać na jedną kampanię. Tak już jest; to nie jest wada, tylko cecha tej gry. Uważamy też, żeby stale mieć jakichś krewniaków czy pomocników, żeby nie przepadły informacje, narzędzia i ciągłość fabuły. Coś jak z "zarządzaniem" wariującymi badaczami tajemnic w Zewie Cthulhu, co nie? Jeśli przypilnujemy tych spraw należycie, będziemy cieszyć się ze stopniowego odkrywania tajemnic (statku), a kampania będzie parła do przodu, nawet jeśli przyjdzie nam zmieniać postacie jak rękawiczki.

Druga kwestia łączy się nieco z pierwszą. To, że nie ma punktów doświadczenia nie znaczy, że postacie się nie uczą. W Travellerze czy BRP też nie ma pedeków, a patrzcie ile już lat w to ludzie grają i nie narzekają. Za rozwój drużyny odpowiadają przede wszystkim dwa wskaźniki. Po pierwsze, jest to opanowywanie nowych technologii. Dla wychowanego w lesie dzikusa znaleziony w skrzynce pistolet laserowy będzie magiczną zabawką, którą łatwo może skrzywdzić samego siebie. Ludzie się jednak uczą - mutanty i roboty z resztą też. Potęga drużyny wynika więc z liczby urządzeń i wiedzy, które posiadła i których potrafi odpowiednio użyć. Po drugie, postacie ludzkie (nie zmutowane), mają zdolność werbowania nowych towarzyszy. Im większa, lepiej zaopatrzona i dysponująca liczniejszymi mocami ekipa, tym większe szanse przeżycia w niebezpiecznym świecie. A może i uratowania go od nieuchronnej zagłady.

No i jeszcze jedna rzecz, charakterystyczna dla gier tego typu. To prawda, że rozwój postaci sprawia frajdę, ale świadomość, że sami się uczymy i gramy coraz lepiej jest jeszcze bardziej satysfakcjonująca! Ćwiczymy taktykę, trenujemy nawigowanie w dziczy i labiryncie tuneli. Genialna sprawa! Poznajemy tajemnice i rozwiązujemy zagadki. Uczymy się też, jak przełamywać hamujące nas reguły gry (jak w grach strategicznych), przez co po jakimś czasie zaczniemy "myślami wyginać łyżeczki" (jak w Matrixie). Co w tym złego? To tylko gra, ma służyć dobrej zabawie!


To właściwie tyle na początek.  Powiedziałem, co wiedziałem. Jakbyście się gdzieś nie zgadzali, to nie bójcie się mnie skrytykować. Aha, na koniec tylko jeszcze jeden ważki przekaz.
Pamiętajcie: grajcie w erpegi, ale... (ALE!)
grajcie też w nogę.